2021’in 30 Martında uzaya kavuşacağı açıklanan gözlenebilir evrenimizi; evrenin sınırlarına kadar genişletecek olan James Webb Teleskobu konusunu “Evrenin Doğrulayıcısı: James Webb Teleskobu” adlı inceledik.
Evrenin Sınırlarını Keşfetmek
1920li yılların başlarında bir galaksinin içerisinde olduğumuzu bile bilmezken Edwarn Hubble, yıldız sandığımız binlerce parlak nesnenin aslında birer galaksi olduğunu ortaya çıkardı. 2. Dünya Savaşından sonra gelişen roket teknolojisi bizi bilinmeyen uzaya yakınlaştırmıştı. Sputnik 1, Aya yapılan insanlı-insansız görevler, Voyager 1 ve niceleri hepsi uzayın o karanlık çehresini bize aydınlatmıştı. Ama şüphesiz hiçbiri 1990 yılında uzaya gönderilen ve tam 1.5 milyar dolara mal olan Hubble Teleskobu kadar başarılı olamamıştı. Onlarca galaksinin yüksek çözünürlükte fotoğraflarını bizlerle paylaşan Hubble Teleskobunun varisi ve çok daha iyisi olan James Webb Teleskobu yolda.
Evrenin Sınırlarını Genişletmek
1997 yılında çalışmaları başlayan teleskop ismini NASA’nın ünlü yöneticisi James Webb’den alıyor. 2002 yılında üretim çalışmalı resmi bir şekilde start alan James Webb Teleskobunun ilk fırlatma tarihi 2007 yılı olarak belirlenmişti. 2007 yılından sonra yapılan her açıklamada ertelendi. James Webb teleskobu 2018 yılında yapılan açıklama ile kesin fırlatma tarihi 30 Mart 2021 olarak belirlendi. James Webb teleskobunun bu kadar çok ertelenmesinin ardında yatan temel sebep; Hubble Teleskobu dünya yörüngesine gönderilirken arızalı olarak gönderilmişti ve teleskobun tamir edilmesi için ciddi paralar harcanmıştı. Bunun yanında James Webb Teleskobu Hubble gibi dünyanın yörüngesine yerleştirilmeyecek. Dünyadan yaklaşık 1.5 milyon km uzaklıkta olan L2 noktasına gönderilecek. Bu noktanın seçilmesinin sebebi uzaydaki diğer cisimlerin kütle çekim kuvvetlerinin kör noktası olması. James Webb bu noktaya yerleştirildikten sonra bir arıza çıkartması durumda tamir edilmesi imkansıza yakın bir ihtimal. Bu yüzden NASA projeyi uzaya göndermeden önce her şeyin sorunsuz bir şekilde çalıştığından emin olmak istiyor. Peki bu teleskop neden bu kadar uzağa yerleştirildi. Sebebi şu güneşten gelen kozmik radyasyonun etkilerinden teleskobun aynasını ve sensörlerini korumak. Projenin biraz teknik özelliklerine değinecek olursak, yaklaşık 750 kilogram ağırlığında olacak olan teleskop 2 ana bölümden oluşacak. Teleskobun alt kısmı olan kalkan bölümü 2 tenis sahası büyüklüğünde alüminyum folyavari bir maddeden oluşacak. Kalkanın görevi güneşten gelen kozmik radyasyonlardan teleskobu korumak. Teleskobun üst tarafında kalan aynası ise 18 ayrı parçadan oluşuyor. Bu parçalar birleşip 6.5 metre çapında ve katlanabilen bir teleskobu oluşturuyor. James Webb’in aynası Hubble teleskobunun aynasından 5 kat daha büyük bir yüzey alanına sahip olacak. Maksimum 10 yıl ömrü olacak bu projeye şuana yaklaşık 10 milyar dolar harcandı.
Evrenin Sınırları
10 yıl gibi gerçekten çok az olan bu görev süresi bizlere ne kazandıracak. Binlerce yıldır keşfettiğimiz evren tahmin edilene göre tüm evrenin toplamında sadece %5 ediyor. James Webb Teleskobu ise bu sadece %5’ini bildiğimiz evrenin neredeyse sınırlarını keşfetmemizi sağlayacak. Eğer Big Bang Teorisi doğruysa; evrenin en başını görebileceğiz evrende oluşan ilk yıldızları, ilk süper kozmik yapıları inceleme şansımız olacak. Hatta üzerinde bulunan kızıl ötesi sensörlerle o yapıların üzerinde bulunan elementleri inceleme şansımız olacak. James Webb Teleskobu evren hakkında yaptığımız teorilerin bir doğrulayıcısı olacak adeta. 30 Mart 2021’den sonra bizler için gerçeklerle yüzleşme dönemi başlayacak. Umarım bu yazıyı okuyan siz değerli okurlarımızla o çok önemli olaya şahitlik edebiliriz.
Bizleri Instagram ve Twitter hesaplarımız üzerinden takip etmeyi unutmayın.
