Doğu Akdeniz’de ulusal çıkarlarımız adına yapılan kritik hamlelerden biri daha gerçekleşiyor. KKTC’nin ekonomik olarak kalkınması adına yıllardır kapalı olan “Hayalet Şehir” olarak anılan Kapalı Maraş için düğmeye basıldı.
46 yıldır kapalı olan, askeri bölge ilan edilen ve sivillerin girişine izin verilmeyen bölge kademe kademe açılması planlanmakta. Uluslararası hukuka uygun olarak eski sahiplerine iade koşuluyla KKTC yönetiminde açılacak olan bölgede emlak değerleri ve envanter çalışması yapılmakta. Yapılan başvurular neticesinde de; talepleri iade, takas veya tazminat şeklinde olan başvurular, mali boyuta göre düşünüldüğünde mülkün iadesi olarak düşünülmektedir. Şehrin açılmasıyla birlikte bazı binalar, sahipleri tarafından tamir edilecek, bazıları da yeniden inşa edilmek üzere yıkılacak.
Süreç Nasıl İşleyecek
KKTC Başbakanı Ersin TATAR‘ın Kapalı Maraş hakkında yaptığı açıklamada:
–Bu bölgenin Rum tarafına iadesi gibi spekülasyonlar gündeme getirilmektedir. Bizim hükümetimiz yaptığımız değerlendirmelerde ve Türkiye ile istişarelerde buranın geçmişine baktığımızda bütün dünya kabul etmiştir ki burası belgelerle de kanıtlanmıştır, ata toprağıdır. Öncelikle Maraş’ın büyük bir kısımı açıktır. Kapalı Maraş’tan daha büyük bir bölüm Açık Maraş’tır ve binlerce insan yaşamaktadır. Kapalı olan bölge 5 km karelik sahil şerididir.
– Vakıflar idaresinin arşivlerinden Arapça ve Osmanlıca yazılan tapular ve belgelerin hepsi tercüme edilmiştir. Ankara’daki arşivlerden de ortaya çıkmıştır ki burası 3-5 vakıfa aittir. Kıbrıs’ın fethinden sonra Osmanlı bu arazileri vakıf arazisi olarak ilan etmiştir. 1878′ de Osmanlı adayı İngilizlere bıraktığında, İngilizler ona buna dağıtmış ve vakıf kurallarına aykırı bir şekilde yapmıştır.
KKTC Başbakanı‘nın yaptığı açıklamada anlaşılıyor ki 46 yıldır kapalı kalan bu bölgedeki en önemli sorunun iskana açılması ve mülk hakkı tartışmasıdır.
Akdeniz’in Las Vegas’ı Kapalı Maraş
Kıbrıs Barış Harekatı‘ndan önce başta İngilizler olmak üzere dünyanın dört bir yanından yatırımcılar, buraya otel yatırımları yapıyordu. Gazimağusa‘da bulunan bu yer, adanın en lüks ve en zengin bölgelerindendi. Ülkenin %53’lük turizm gelirini karşılamaktaydı. Marilyn Monroe, Sophia Loren gibi ünlü isimlerin de tatil yapmayı tercih ettiği bu bölge otelleri, kumarhaneleri sayesinde Akdeniz’in Las Vegas’ı olarak anılmaktaydı. 6.5 km sahil şeridiyle en gözde tatil yerlerinden biriydi.
“Ayşe tatile çıksın” kodu ile 14 Ağustos 1974’de başlatılan 2. Kıbrıs Harekatı ile Maraş, Türk Ordusu tarafından ele geçirildi. Lüks otelleri dolu bu bölge, o yıllarda pazarlıklarda bir koz olarak kullanılmak için alınmıştı. Harekatın gerçekleşmesinin başlıca nedeni olarak Rum çetelerinin savunmasız sivil Türklere uyguladığı zulümdü. Buna karşı, Rumlar’da ‘Türkler bize böyle davranacak’ yanılgısına düşerek neredeyse hiçbir eşyalarını alamadan gittiler. Halbuki Türk ordusunun savunmasız insanlara saldırmayacağını bilmeyen bölge sakinleri bu bölgeden kaçmış oldu.
Bu Zamana Kadar Neden Kapalı Kaldı?
Evet bu soruyu sormamız ve incelememiz konuyu anlamak bakımından çok önemli. Öncelikle belirtmeliyiz ki 20 Temmuz 1974‘te başlatılan Kıbrıs Barış Harekatı (ilk harekat) ile taraflar Cenevre‘de buluşmuş ve çözümü masada aramışlardı. Ancak Rumlar’ın oyalayıcı tavrı ve arkasına da İngilizleri almasıyla, Türk Heyeti bu işin masada çözülemeyeceğini anlamış ve 2. harekatın başlangıç kodunu Ankara’ya iletmişlerdi. 14 Ağustos’ta başlayan bu harekat neticesinde, Türkiye’nin Kıbrıs hakkındaki ciddiyeti anlaşılmış oldu.
Daha önce de bahsettiğimiz gibi herhangi bir pazarlıkta koz olarak kullanılmak için alınan Maraş bölgesi, (Rumlarca Varosha olarak geçer) dünya kamuoyunca bir çözüme ulaşamadan kaldı. Çünkü barış harekatının ‘barış’ kapsamında tepki çekmemesi adına Rumlara, Amerikalılara ve çoğunlukla İngilizlere ait olan otellerin işletilmesi doğru olmayacaktı. Zaten çoğu ülkece resmi olarak tanınmayan KKTC, bu binaları işletmeye başlasaydı işgal olarak nitelendirilmesi muhtemeldi. Bu durumdan çekinildiği için bölge sivil kullanımına kapatıldı.
İlerleyen günlerde mülkiyet işlemlerinin gerçekleşip, iadesi kademe kademe yapılacak olan bu bölgede sizler için gelişmelerin takibinde olacağız. Bizleri Instagram ve Twitter hesaplarımız üzerinden takip edebilirsiniz. Diğer içeriklerimize de göz atmayı unutmayın!
